Toerisme anno 2025: duurzaam en bewust reizen

26 september 2025 12:05

• Vakantie

Morgen is het Internationale Dag van het Toerisme, een dag die wereldwijd in het teken staat van de waarde en impact van reizen. Voor veel mensen is toerisme synoniem met ontspanning, avontuur en nieuwe ervaringen. Maar reizen heeft ook een keerzijde: het kan een zware belasting zijn voor het milieu en de leefomgeving van lokale gemeenschappen. Juist daarom groeit de aandacht voor duurzaam en bewust toerisme.

Hoe kun je als consument blijven genieten van een vakantie, en tegelijkertijd bijdragen aan een positieve impact? Hieronder vind je inspiratie en praktische tips om jouw volgende reis duurzamer te maken.

Wat betekent duurzaam toerisme eigenlijk?

Duurzaam toerisme draait om het vinden van balans. Het gaat niet om helemaal niet meer reizen, maar om bewustere keuzes die de impact verkleinen. Denk aan minder vliegen, alternatieve vervoersmiddelen gebruiken, kiezen voor kleinschalige accommodaties en geld laten terugstromen naar de lokale economie. Het doel is dat jij kunt genieten, zonder dat dit ten koste gaat van natuur, cultuur en toekomstige generaties.

1. Kies slim voor vervoer

Het vervoermiddel bepaalt voor een groot deel de ecologische voetafdruk van een reis.

• Treinreizen als alternatief voor vliegen
  Binnen Europa zijn er steeds meer hogesnelheidslijnen die vliegen overbodig maken. Een reis met de trein naar Parijs, Berlijn of Barcelona is vaak net zo snel als vliegen (zeker als je de wachttijden op het vliegveld meerekent) én een stuk milieuvriendelijker.

• Autodelen of elektrisch rijden
  Reis je binnen Nederland of naar de buurlanden? Dan kan een deelauto of elektrische auto een duurzamer alternatief zijn. Er komen steeds meer laadpunten langs snelwegen en in steden, waardoor elektrisch reizen steeds praktischer wordt.

• Vliegen, maar bewuster
  Soms is vliegen onvermijdelijk. Kies dan voor directe vluchten, want opstijgen en landen veroorzaken de meeste uitstoot. Compensatieprogramma’s zijn niet zaligmakend, maar kunnen wel bijdragen als je kiest voor projecten die écht impact maken, zoals herbebossing of lokale duurzaamheidsprojecten.

2. Verblijf in duurzame accommodaties

Accommodaties spelen een grote rol in de milieubelasting van toerisme. Gelukkig groeit het aanbod van eco-vriendelijke hotels en vakantieverblijven snel.

• Eco-hotels en kleinschalige B&B’s
  Let op keurmerken zoals Green Key of EU Ecolabel. Deze accommodaties letten op energie- en waterverbruik, afvalscheiding en vaak ook op het gebruik van lokale producten.

• Vakantiehuizen van lokale bewoners
  Via platforms kun je direct huren bij bewoners. Daarmee gaat je geld niet naar een grote keten, maar direct naar de lokale gemeenschap.

• Kamperen en glamping
  Terug naar de natuur kan ook duurzaam zijn, zeker als je kiest voor kleinschalige campings met respect voor de omgeving.

3. Steun de lokale gemeenschap

Een belangrijk aspect van duurzaam reizen is dat je bijdraagt aan de plek waar je komt.

• Eet lokaal
  In plaats van internationale ketens kun je kiezen voor lokale restaurants. Vaak is dit niet alleen duurzamer, maar ook een unieke ervaring om de echte smaken van een regio te leren kennen.

• Koop handgemaakte souvenirs
  Vermijd massaproducten uit souvenirwinkels. Ga liever op zoek naar ambachtelijke producten die direct door de makers worden verkocht.

• Boek lokale gidsen en excursies
  Lokale gidsen kennen hun gebied het beste en zorgen dat jouw geld direct bij de gemeenschap terechtkomt.

4. Reis buiten het hoogseizoen

Massatoerisme is een groot probleem voor veel bestemmingen. Steden als Venetië en Barcelona kampen met enorme bezoekersstromen die de leefbaarheid onder druk zetten. Door buiten het hoogseizoen te reizen, spreid je de druk én profiteer je vaak van lagere prijzen en rustigere locaties.

5. Respecteer natuur en cultuur

Duurzaam reizen gaat niet alleen over milieubelasting, maar ook over respect.

• Blijf op de paden in natuurgebieden om schade aan flora en fauna te voorkomen.

• Volg lokale gebruiken – kleed je passend, vraag toestemming voor foto’s en leer een paar woorden in de lokale taal.

• Vermijd dierenattracties waarbij dieren worden uitgebuit, zoals ritjes op olifanten of foto’s met wilde dieren.

6. Ontdek slow travel

Een trend die in 2025 steeds meer terrein wint, is slow travel. In plaats van in een week vijf steden af te vinken, kies je ervoor om langer op één plek te verblijven.

Voordelen:

• Minder verplaatsingen = minder uitstoot.

• Je hebt meer tijd om een bestemming écht te leren kennen.

• Vaak ontstaan er meer waardevolle ontmoetingen met locals.

7. Gebruik slimme apps en tools

Er zijn steeds meer digitale hulpmiddelen om duurzamer te reizen:

• EcoPassenger – berekent de milieu-impact van verschillende vervoersopties.

• Too Good To Go – ideaal om voedselverspilling tegen te gaan, ook op reis.

• HappyCow – vind eenvoudig vegetarische en vegan restaurants wereldwijd.

• FairTrip – een app die kleinschalige, duurzame adressen in kaart brengt.

8. Denk ook aan kleine keuzes

Soms lijken ze onbelangrijk, maar kleine gedragingen maken in grote aantallen veel verschil:

• Neem een herbruikbare waterfles en boodschappentas mee.

• Gebruik eigen verzorgingsproducten in navulbare flesjes i.p.v. mini’s.

• Zet airco of verwarming niet onnodig hoog.

Reizen met een positieve impact

Toerisme is een prachtige manier om de wereld te ontdekken, maar het vraagt om bewuste keuzes. In 2025 is duurzaam toerisme geen niche meer, maar steeds meer een standaard. Door slim vervoer te kiezen, lokaal te verblijven, respect te tonen voor natuur en cultuur en kleine dagelijkse gewoontes aan te passen, kun je jouw ecologische voetafdruk aanzienlijk verkleinen.

Zo wordt reizen niet alleen een bron van plezier voor jezelf, maar ook een kans om bij te dragen aan een betere wereld. En dát maakt de Internationale Dag van het Toerisme een mooi moment om stil te staan bij hoe wij met z’n allen de toekomst van reizen vormgeven.

Interessant artikel? Deel het: