Schenkbelasting: wie betaalt de belasting bij een schenking, de ontvanger of de gever?
17 juni 2025 08:30
Een schenking ontvangen van je ouders of grootouders is voor veel mensen een welkom financieel steuntje in de rug. Bijvoorbeeld bij het kopen van een woning, het starten van een bedrijf of het volgen van een studie. Toch is het belangrijk om te weten dat de Belastingdienst meekijkt. Bij grotere bedragen moet je namelijk schenkbelasting betalen. Maar wie moet dat doen: de ontvanger of de gever?
In dit artikel leggen we uit hoe het zit met de schenkbelasting in 2025, wie verantwoordelijk is voor de betaling, welke vrijstellingen gelden, hoe je fiscale verrassingen voorkomt en wat je nog meer moet weten over slim schenken.
Wat is schenkbelasting?
De schenkbelasting is een belasting die je betaalt over een gift die je krijgt zonder tegenprestatie. Denk aan geld, aandelen of een kostbaar voorwerp. De Belastingdienst ziet dit als een 'verkrijging uit vrijgevigheid'. Boven een bepaald bedrag geldt een belastingplicht. En het uitgangspunt daarbij is: degene die iets ontvangt, betaalt.
Vrijstellingen in 2025
Niet elke schenking is belast. De Belastingdienst hanteert jaarlijks een aantal vrijstellingen.
Van ouder aan kind: tot € 6.713 belastingvrij
Eenmalige schenking van ouder aan kind (18 tot 40 jaar): tot € 32.195 vrij besteedbaar, of € 67.064 voor een dure studie
Van anderen (bijvoorbeeld grootouders, ooms, tantes, vrienden): tot € 2.690 belastingvrij
Pas als het bedrag boven deze vrijstellingen uitkomt, ben je belasting verschuldigd.
Tarieven schenkbelasting in 2025
De hoogte van de belasting hangt af van de relatie tussen schenker en ontvanger.
Ouders aan kinderen: 10% over de eerste € 154.197, daarna 20%
Kleinkinderen en verdere afstammelingen: 18% tot € 154.197, daarna 36%
Alle andere personen: 30% tot € 154.197, daarna 40%
Deze percentages gelden alleen voor het deel boven de vrijstelling.
Wie betaalt de belasting: gever of ontvanger?
Volgens de wet betaalt de ontvanger van de schenking de belasting. Dus krijg jij € 25.000 van je ouders, en gebruik je niet de eenmalige verhoogde vrijstelling? Dan moet jij zelf aangifte doen en de belasting afdragen.
Soms willen ouders de belasting zelf betalen. Dat mag, maar dan ziet de Belastingdienst dat als een extra schenking. Het bedrag aan belasting dat de ouder betaalt, wordt dan opgeteld bij de oorspronkelijke schenking. Hierdoor stijgt het totaal, en dus ook de verschuldigde belasting. Dit wordt een ‘bruto schenking’ genoemd.
Voorbeeld uit de praktijk
Stel: je ouders schenken jou in 2025 € 30.000.
Vrijstelling is € 6.713
Belast bedrag: € 23.287
Belastingtarief: 10%
Te betalen belasting: € 2.328,70
Betaal jij deze belasting zelf, dan is dat het eind van het verhaal. Maar als je ouders ook die € 2.328,70 betalen, telt dat als extra schenking. De schenking wordt dan feitelijk € 32.328,70. Na herberekening moet er dan belasting worden betaald over € 25.615,70, wat neerkomt op € 2.561,57. De belasting stijgt dus met meer dan € 230 doordat de ouder de belasting betaalt.
Wanneer moet je aangifte doen?
Je moet aangifte schenkbelasting doen als je een schenking ontvangt boven de vrijstelling, of als je gebruikmaakt van de verhoogde eenmalige vrijstelling. De aangifte doe je via Mijn Belastingdienst. De deadline voor aangifte is 1 maart van het jaar na ontvangst van de schenking. Dus als je in 2025 een schenking krijgt, moet je uiterlijk op 1 maart 2026 aangifte doen.
Wat gebeurt er als je geen aangifte doet?
De Belastingdienst controleert via onder andere bankgegevens, erfbelasting en woningtransacties. Komt een schenking boven de vrijstelling aan het licht zonder aangifte, dan kan dat leiden tot navorderingen en boetes.
Schenken op papier
Niet elke schenking hoeft direct contant plaats te vinden. Ouders kunnen ook schenken ‘op papier’. Daarbij spreken ze af dat het kind het bedrag pas later ontvangt, bijvoorbeeld bij overlijden. De schenking wordt vastgelegd bij de notaris en er moet jaarlijks rente (minimaal 6%) over worden betaald. Zo kan erfbelasting worden beperkt, maar er gelden wel strikte voorwaarden. Voor de Belastingdienst is dit een volwaardige schenking, waar schenkbelasting over betaald moet worden op het moment van vastleggen.
Schenken onder voorwaarden
Soms willen ouders een schenking doen, maar wel met een voorwaarde. Bijvoorbeeld dat het geld alleen gebruikt mag worden voor een woning of studie, of dat het teruggaat naar de ouders als het kind overlijdt of gaat scheiden. In zo'n geval kan gekozen worden voor een herroepelijke schenking of een schenking met ontbindende voorwaarde. Deze moet notarieel worden vastgelegd. Let op: zelfs als een schenking herroepelijk is, blijft de schenkbelasting verschuldigd op het moment van schenken.
Schenkbelasting slim spreiden
Een veelgebruikte strategie is om grote schenkingen te spreiden over meerdere jaren. Als een ouder bijvoorbeeld € 18.000 wil schenken, kan dat in drie jaren van € 6.000, zodat de jaarlijkse vrijstelling niet wordt overschreden. Dat voorkomt belastingheffing. Ook kunnen ouders gespreid schenken aan meerdere kinderen of kleinkinderen.
Juridische aandachtspunten
Bij schenkingen binnen families kunnen scheve verhoudingen ontstaan. Het is daarom verstandig om afspraken vast te leggen, bijvoorbeeld via een notariële akte of een schenkingsakte met handtekeningen van beide partijen. Als een ouder aan één kind meer schenkt dan aan de ander, kan dit bij het overlijden van de ouder later leiden tot conflicten over de erfenis. Door een schenking als ‘voorafname op de erfenis’ te laten registreren, voorkom je dat deze later als ongelijke verdeling wordt gezien.
Een schenking is een mooi gebaar, maar het heeft ook fiscale gevolgen. Volgens de wet betaalt de ontvanger de schenkbelasting. De gever mag dat op zich nemen, maar dat leidt vrijwel altijd tot een hogere totale belastingaanslag. Door vooraf duidelijke afspraken te maken, gebruik te maken van vrijstellingen, en eventueel te schenken op papier of met voorwaarden, kun je verrassingen voorkomen.
Wil je meer weten of zelf berekenen hoeveel schenkbelasting je moet betalen? Ga naar www.belastingdienst.nl voor actuele regels, rekentools en formulieren.
